• Home & nieuws
• De Alpen
• Bergsport
• Bergtochten
• Info & contact

• Startpagina
• Nieuwsarchief
• Zoeken
• 

Nieuwsarchief 2014 • RSS

Recentere nieuwsberichten zijn te vinden in het nieuwsarchief 2015.
Na de warmste november sinds het begin van de waarnemingen in 1767, is er halverwege december 2014 nog steeds nauwelijks verbetering in de sneeuwsituatie gekomen, afgezien van een paar treurige centimeters.
     Terwijl men van oudsher gewend is dat er uiterlijk begin december wel sprake is van een gesloten sneeuwdek tot in de dalen, is de laatste jaren in menig Alpenregio zelfs een witte kerst al een bijzonderheid geworden. Na reeds twee behoorlijk magere winters in de Oostalpen, gaat ook deze winter in elk geval zeer slecht van start. De enige noemenswaardige sneeuwval (tot meer dan 50 cm) vond plaats op 22-23 oktober en sindsdien is het behelpen. Het merendeel van de wintersportgebieden heeft noodgedwongen de start van het skiseizoen moeten uitstellen. Zelfs de schier onvermoeibaar optimistische wintersportfanaten van WePowder beginnen zich langzamerhand zorgen te maken: alleen met heel veel creativiteit is er op enkele plaatsen – afgezien van gletsjerskigebieden – een dragend sneeuwdek te vinden.
     Helaas is er niet binnen afzienbare tijd een significante weeromslag te verwachten. Er zijn voorzichtige voorspellingen die uitgaan van een verandering tegen het einde van volgende week, maar dat is nog meer dan onzeker. De enige gebieden met voldoende natuursneeuw tot onder 1500 meter hoogte, zijn momenteel te vinden in de westelijkste regio's van de centrale Oostalpen (hoofdkam) en vlak ten zuiden daarvan: denk aan het deel van Tirol ten zuidwesten van Innsbruck, de zuidelijke helft van Vorarlberg maar ook het uiterste noorden van Italië. Tevens zijn bepaalde delen van de Westalpen (met name het centrale zuiden van Zwitserland) zeer redelijk van sneeuw voorzien. Daarbuiten echter geldt: ga maar beter een eindje wandelen.
Vandaag is het precies 5 jaar geleden dat deze website voor het eerst het digitale levenslicht mocht aanschouwen.
     Daarom driewerf hoera en een proost op de volgende vijf jaren! Verbonden met de wens dat er meer tijd voor onderhoud moge komen, want uitbreidingsplannen zijn er genoeg.
Uit een diepe grot in de Untersberg in de Berchtesgadener Alpen zijn eergisteren de menselijke resten van een skiër geborgen.
     Speleologen waren niet weinig verbaasd toen zij enkele weken geleden op een diepte van bijna 300 m binnenin de Therion Horrer-grot menselijke beenderen en verschillende ski-uitrustingsonderdelen aantroffen. De vondst werd gemeld bij de Alpinpolizei en samen met de Höhlenrettung werden de resten afgelopen dinsdag geborgen. De bouwwijze van de gevonden schoenen, ski's en bindingen doet een ouderdom van maar liefst 70-80 jaar vermoeden.
     Vermoedelijk is een tourskiër 's winters, wanneer de vele gaten en spleten in het Untersberg-massief bedekt zijn door sneeuw, door de sneeuwlaag gebroken en ruim 50 m in de grot gevallen. Het is aan te nemen dat de skiër vrijwel direct is overleden. Vervolgens hebben regen- en smeltwater de resten dieper de grot in gespoeld.
     Het gehele bergmassief is in feite een gatenkaas van grottenstelsels (karst), met verschillende openingen aan het oppervlak die een groot gevaar vormen voor bergsporters die zich buiten gemarkeerde routes begeven. Voor het laatst raakte in januari 2012 nog een tourskiër vermist op de berg, vermoedelijk om dezelfde reden.
     De Untersberg heeft het afgelopen jaar internationale bekendheid verworven door een reddingsoperatie van nog nooit eerder vertoonde omvang en complexiteit. Daarbij moest een gewond geraakte speleoloog van bijna 1000 m diepte uit de extreem moeilijk toegankelijke Riesending-Schachthöhle, de langste en diepste grot van Duitsland, gered worden met hulp van een internationaal team van tientallen grotreddingspecialisten.
     Bron: ORF en klik op de hyperlinks in de berichttekst voor meer informatie.
Twee weken geleden heeft het Oostenrijkse Instituut voor Alpiene Veiligheid zijn jaarlijkse ongevallenstatistiek gepubliceerd.
     Zoals wel te verwachten was op grond van het uitermate wisselvallige weerbeeld van het afgelopen zomerseizoen, was het aantal bergsportongevallen in Oostenrijk dit jaar iets lager dan gemiddeld. In totaal zijn er 2977 mensen verongelukt; een fractie (1%) minder dan vorig jaar (2996). Het aantal dodelijke ongevallen is echter sterker afgenomen met 7%: van 149 vorig jaar naar 139 dit jaar. De meeste van deze dodelijke ongevallen vonden plaats in de deelstaten Tirol (52) en Salzburg (28).
     Hoewel elke vorm van bergsport een afname in het aantal ongevallen laat zien, is dit alleen bij het klettersteig-klimmen niet het geval: hier nam het aantal ongevallen toe met maar liefst 26% (van 149 vorig jaar naar 188 dit jaar). Klettersteig- of via ferrata-klimmen stijgt al jaren gestaag in populariteit en helaas worden de risico's evenzo in toenemende mate onderschat – terwijl onachtzaamheid juist hierbij veel ernstigere gevolgen heeft. Volgens Norbert Zobl, commandant van de Alpinpolizei, is de juiste uitrusting tegenwoordig meestal wel voorhanden, maar veel vaker ontbreekt het aan de benodigde ervaring en techniek. Vooral het onjuist aanwenden van de uitrusting (door onwetendheid of gemakszucht), het niet lezen of begrijpen van routebeschrijvingen en het onderschatten van de moeilijkheidsgraad, zijn essentiële aspecten waarbij velen tekortschieten.
     Zoals gewoonlijk, wordt de lijst met oorzaken weer aangevoerd door vallen als gevolg van struikelen of uitglijden (44%), gevolgd door interne lichamelijke problemen zoals hartfalen (41%).
     Bronnen: ORF (1), ORF (2) en Alpinpolizei.
Sinds tweeënhalve week geldt er een terugroepactie voor karabiners van het merk AustriAlpin.
     Het gaat om stalen karabiners van het type "DELTA", waarbij in de loop van routinematige producttests afwijkingen in de materiaalsterkte zijn geconstateerd: door een inhomogene metaallegering kunnen bij zware belasting microscheuren in het materiaal ontstaan. Deze scheuren zijn vaak niet zichtbaar met het blote oog, maar kunnen de sterkte van de karabiner wel reduceren en bij een volgende belasting mogelijk zelfs tot een breuk leiden.
     De terugroepactie geldt uitsluitend voor DELTA karabiners, maar daarvan wel alle uitgaves. Een kosteloze vervanging is echter alleen mogelijk voor karabiners die maximaal 5 jaar oud zijn. De precieze productnummers en -specificaties, evenals de voorwaarden en procedure voor retournering, zijn te vinden via onderstaande link.
     Bron: AustriAlpin.
Op het nippertje konden twee slecht uitgeruste bergwandelaars gered worden voor een gewisse bevriezingsdood op bijna 3000 m hoogte in de Stubaier Alpen.
     Reeds afgelopen zondag waren twee Duitse mannen van 20 en 21 jaar oud een meerdaagse bergtocht door de Stubaier Alpen gestart. Daarbij planden ze om te overnachten in onbewoonde hutten of in een eigen tent. Doch behalve dit tentje, hadden ze niet meer dan een slaapmatje en wat etenswaren bij zich – verder waren ze geheel zonder adequate uitrusting onderweg en droegen ze slechts sneakers (!) als schoeisel. De nacht van zondag op maandag doorstonden ze nog ongedeerd in een verlaten hut, maar de volgende dag geraakten ze in slecht weer met dichte mist en sneeuwval waardoor ze verdwaalden. Ze bleven echter doorlopen in de hoop de juiste route weer te vinden en kwamen zo doende op een hoogte van bijna 3000 m in dusdanig ontoegankelijk terrein, dat ze niet meer verder noch terug konden. Inmiddels was het al na 22.00 uur en zagen ze zich genoodzaakt een telefonische noodoproep te doen. Merk op: mobiele telefoonontvangst is in het hooggebergte allesbehalve vanzelfsprekend!
     De Bergrettung ging, ondanks de uiterst slechte weersomstandigheden, direct op pad (te voet) en kon de twee jonge mannen uiteindelijk ontdekken: ze bleken zich op ca. 50 meter onder de top van de Sulzkogel te bevinden. Bij de ontmoeting bood zich een ongelofelijk schouwspel: de bergwandelaars stonden zonder schoenen en zonder broek voor hun tent – ze waren enkele minuten tevoren halsoverkop naar buiten gevlucht omdat hun tent dreigde weg te glijden op de steile besneeuwde helling. Dankzij door de reddingswerkers meegebrachte bergschoenen en extra kleding konden de wandelaars onderkoeld, maar verder ongedeerd, diezelfde nacht nog veilig het dal in gebracht worden.
     Zo is wederom gebleken: een goede voorbereiding en uitrusting is het halve werk, en een tijdige wijze besluitvorming (afdalen) had de uiteindelijke noodsituatie kunnen voorkomen. Als de hulptroepen slechts een uur later gearriveerd zouden zijn, of – nog erger – als de signaalsterkte voor mobiele telefonie ontoereikend was geweest, dan waren de mannen zeker omgekomen.
     Bron: ORF.
De afgelopen zomer werden ongebruikelijk vaak bergtoeristen aangevallen door rundvee op alpenweiden, wat heeft geleid tot maatschappelijke en zelfs politieke discussies.
     Sinds juli zijn er alleen al in Tirol maar liefst drie aanvallen van rundvee op mensen gerapporteerd, waaronder zelfs één dodelijke. Dit is een uitzonderlijk aantal, normaal gebeurt dit niet eens in een heel jaar in het hele land. De oorzaken en gevolgen van de aanvallen zijn uitgebreid onderzocht en openbaar besproken. Er zijn ontwikkelingen in zowel het bergtoerisme als in de landbouw, die zorgen voor een verhoogd risico bij ontmoetingen tussen weidevee en mensen – daarbij is de eventuele aanwezigheid van honden een essentiële factor gebleken.
     Na uitgebreid hoor en wederhoor tussen agrarische bonden, natuurbeschermers, gedragsbiologen, toeristenbonden en bergsportverenigingen, zijn er waarschuwingen en aanbevelingen opgesteld. Deze worden in de vorm van meertalige folders verspreid en zijn ook op internet na te lezen en te downloaden; zie onderstaande links.
     Meer informatie: ORF, Landwirtschaftskammer Tirol en Leidraad voor contact met weidedieren (PDF) (5,5 MB).
Zelfs met de reguliere 170 slaapplaatsen was het in het hoogseizoen al moeilijk om een plekje te bemachtigen, maar dit jaar wordt het helemaal een uitdaging, aangezien de Hörnlihütte wegens verbouwing gesloten is.
     De wereldberoemde Matterhorn (4477 m) is het icoon van Zwitserland (alsmede van een bekend chocolademerk) en wordt jaarlijks door honderden mensen beklommen. De "normaalroute" via de Hörnligrat vereist echter een overnachting en hiervoor is eigenlijk maar één locatie geschikt en toegestaan: de Hörnlihütte, op 3260 m hoogte aan het begin van de Hörnligrat. Deze hut bood altijd ca. 170 slaapplaatsen, maar in het hoogseizoen (juli-september) bestond er desondanks een wachtlijst en was het erg moeilijk om een plekje te bemachtigen.
     Om dit probleem aan te pakken heeft bedacht om de Hörnlihütte ingrijpend te verbouwen en nadien nog maar 130 slaapplaatsen aan te bieden (er moge een vermoeden ontstaan dat hier een bepaalde logica ontbreekt). Vanwege de verbouwing wordt de hut gedurende heel het zomerseizoen van 2014 compleet gesloten en in plaats daarvan heeft men tijdelijk 25 tweepersoons tenten opgebouwd, dus 50 slaapplaatsen. Reservering is, zoals gewoonlijk, verplicht en een overnachting kost 150 Zwitserse Francs p.p. op basis van halfpension. Wie denkt dat hij/zij wel een eigen tent kan meenemen om in te overnachten, kan rekenen op een forse boete.
     Daarom de volgende tip van Föhnwind: mijd dit jaar de Matterhorn en in het bijzonder de Hörnligraat. Geen dank!
     Bronnen: ALPIN, Zermatt en Hörnlihütte.
Ook al ga je nog zo goed voorbereid op pad: als je schoenen gestolen worden, ben je toch mooi in de aap gelogeerd.
     Je moet al behoorlijk gek zijn om überhaupt op het idee te komen, maar toch overkwam dit afgelopen week een ervaren alpinist op de Mont Blanc: na een overnachting in de Goûter-hut op 3835 m hoogte in het Mont Blanc-massief, kon de 48-jarige bergbeklimmer zijn bergschoenen nergens meer vinden. Aangezien noch een voortzetting van de tocht, noch een afdaling door hoog-alpien terrein op sokken mogelijk was, moest het "slachtoffer" met een helikopter door de Franse bergreddingsdienst (PGHM) naar het dal getransporteerd worden.
     Het is niet bekend of iemand de schoenen per ongeluk heeft verwisseld, of dat er een doelbewuste diefstal heeft plaatsgevonden. Het eerste geval kan voorkomen omdat er op een drukke dag toch wel tientallen paren schoenen, waaronder mogelijk vergelijkbare modellen, dicht bij elkaar in een berghut staan. Het tweede geval is echter ook niet ondenkbaar, aangezien een paar stijgijzervaste bergschoenen een (nieuw)waarde van meer dan 300 euro vertegenwoordigt. Laten we in elk geval hopen dat diefstal op berghutten geen nieuwe trend wordt.
     Bronnen: ALPIN en RTL France.
De tweede bergwandeling van het zomerseizoen 2014 is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Ebersberg.
De eerste bergwandeling van het zomerseizoen 2014 is gepubliceerd in het bergtochtenarchief.
     Zie de pagina Möslalmkogel & Bruggberger Filzmoos.
"Wann wird's mal wieder richtig Sommer" is zowel de titel van een bekend liedje, als ook een vraag die deze week waarschijnlijk in de gedachten van vele Alpenbewoners voorkomt.
     Het is namelijk in de noordelijke helft van de Alpen, vooral in de Oostalpen, al dagenlang koel en regenachtig weer. En voor de komende 2-3 dagen is er vanuit het noordoosten nóg slechter weer op komst, wat meteorologische diensten heeft doen besluiten om een officiële weerwaarschuwing af te kondigen:
     Voor de gehele noordelijke en centrale Oostalpen (praktisch geheel Oostenrijk) wordt een storm voorspeld met orkaanachtige windstoten, zware regenval in lager gelegen gebieden en hevige sneeuwval in de bergen: er kan tot en met zaterdag tot wel 100 mm regen (100 L per m²) vallen en er wordt in het hooggebergte tot meer dan een meter verse sneeuw verwacht. De sneeuwvalgrens daalt plaatselijk tot slechts 1000 m hoogte. Er wordt expliciet gewaarschuwd voor aardverschuivingen, overstromingen en omgewaaide bomen.
     Bronnen: ORF en Alpenverein Wetter.
De pagina ‘Veiligheid & uitrusting’ heeft een grondige herziening ondergaan.
     Door de gestage uitbreiding van het informatieaanbod op Föhnwind begon met name de pagina ‘Veiligheid & uitrusting’ een beetje uit zijn voegen te barsten. De betreffende pagina bevatte erg veel informatie. De omvang deed echter afbreuk aan de overzichtelijkheid en daarom is de pagina vanaf heden in tweeën gesplitst:

• Gevaren & gezondheid, gewijd aan objectieve alpiene gevaren en gezondheidsrisico's.
• Planning & uitrusting, gewijd aan voorbereiding, veiligheidsmaatregelen en uitrusting voor bergtochten.

Het is te hopen dat de pagina's hierdoor aan overzicht en leesbaarheid gewonnen hebben. De komende weken zijn nog verdere (kleine) wijzigingen en uitbreidingen gepland.
Voor de gemiddelde buitensporter mogen de risico's van teken bekend zijn, doch een extra waarschuwing kan geen kwaad, vooral omdat het aantal teken en hun periode van activiteit de laatste jaren toeneemt.
     Zowel het aantal meldingen van tekenbeten alsmede het aantal infecties met tekenziekten neemt de laatste jaren toe, zo blijkt uit verschillende statistieken en onderzoeken, zoals o.a. twee weken geleden gepubliceerd in een nieuwsbericht van de Universiteit van Wageningen. Bovendien heeft ook het RIVM dit voorjaar al een waarschuwing met betrekking tot de vervroegde tekenactiviteit gepubliceerd, vanwege de hoge voorjaarstemperaturen.
     Niet alleen in Nederland, maar ook in de Alpen (met name de noordzijde) was de afgelopen winter zeer zacht, waardoor teken al vroeg in het jaar actief worden en meer tijd hebben om zich te ontwikkelen en eventueel voort te planten. Deze omstandigheden zullen door de gestage klimaatverandering in de toekomst niet verminderen (integendeel) en daarom is het van belang om de risico's te kennen en beschermingsmaatregelen te treffen. Teken kunnen immers een heel scala aan ziekten overdragen, zoals met name de ziekte van Lyme (borreliose), maar ook de veel gevaarlijkere tekenencephalitis (FSME en RSSE), verder babesiose (tekenkoorts) en in mindere mate ehrlichiose of rickettsiose. Nota bene: recent onderzoek heeft aangetoond dat regionaal tot wel 25% van een tekenpopulatie geïnfecteerd is met de Borrelia-bacterie (veroorzaker van de ziekte van Lyme)!
     In dit nieuwsartikel wordt niet verder ingegaan op de ziektebeelden, mogelijke preventie en eventuele behandeling. Andere, meer gespecialiseerde websites hebben deze informatie al verzameld en het is daarom aanbevolen om je via onderstaande links nader te informeren.
     Meer informatie: Wageningen Universiteit, RIVM / waarschuwing, RIVM / Ziekte van Lyme, RIVM / Tekenencephalitis, NOS, Tekenradar en ORF.
Gisteren heeft de Oostenrijkse Alpenvereniging haar jaarlijkse gletsjerbericht gepubliceerd, waaruit blijkt dat de gletsjers in de Oostalpen weer veel ijs zijn kwijtgeraakt, maar gemiddeld wel iets minder dan de laatste twee jaren.
     Van de 92 gemeten gletsjers in de Oostenrijkse Alpen hebben er zich 83 teruggetrokken, zeven waren stationair en twee toonden zowaar een marginale groei van respectievelijk 1,8 en 2,5 m. Het gemiddelde lengteverlies van alle gletsjers samen bedroeg 15,4 m, iets minder dan het voorgaande recordjaar (17,4 m). Hier staat echter tegenover dat individuele gevallen in het afgelopen jaar wél voor nieuwe records hebben gezorgd: zo zijn de Schalfferner en de Gepatschferner in de Ötztaler Alpen elk méér dan 100 meter gekrompen (respectievelijk 173 en 114 m) – zulke extreme afnames zijn nog niet eerder waargenomen binnen een jaar! In totaal zijn negen gletsjers meer dan 30 m afgesmolten en over het algemeen vonden de grootste verliezen plaats in de Ötztaler Alpen en in de Venedigergruppe (Hohe Tauern).
     De sneeuwval in het winterseizoen 2012/2013 was aan de noordzijde van de Alpen normaal en aan de zuidzijde iets boven gemiddeld. De winter was 0,7°C te warm en de daarop volgende zomer was 1,2°C warmer dan het langjarige gemiddelde, wat in overeenstemming is met de gemiddelde trend van het afgelopen decennium. Gunstiger voor de overlevingskansen van de gletsjers waren daarentegen twee koude periodes met sneeuwval in de bergen eind mei en begin juni. Daarnaast begon de winter in alpiene gebieden alweer relatief vroeg: op 11 oktober.
     Bronnen: ORF en Österreichischer Alpenverein.
Vorige week heeft een grootschalige bosbrand gewoed in Tirol en vandaag is de schade opgenomen.
     Vandaag een week geleden, dus op donderdag 20 maart, was in de ochtend een bosbrand uitgebroken in het Halltal ten noorden van Absam in Tirol. De brand werd gemeld door een 18-jarige wandelaar die, zo bleek, ook de veroorzaker was omdat hij een sigaret had weggegooid. Aangezien er de afgelopen weken zeer weinig neerslag was gevallen en er bovendien geen sneeuw meer lag, kon het uitgedroogde, dode gras snel vlam vatten. De brand breidde zich razendsnel uit: na een halve dag stonden al 4 hectare bos in brand, en na twee dagen waren zelfs al 50 hectare (ca. 75 voetbalvelden) in vlammen opgegaan.
     Het blussen was bijzonder moeilijk, omdat er geen watervoorziening in de nabijheid was: maar liefst 230 (!) brandweerlieden, reddingswerkers en soldaten waren in touw met speciale blusrugzakken, of waren bezig lange brandweerslangen vanuit het dal aan te leggen voor de waterverzorging. Ook waren tegelijkertijd zes blushelikopters actief, die tot en met vrijdagavond tezamen ca. 1000 vluchten hebben gemaakt. Pas dankzij het arriveren van een koufront met veel neerslag op zondag, kon uiteindelijk na bijna vier dagen van strijd tegen de vlammen het sein "brand meester" worden gegeven.
     De brand heeft een in de loop van 30 jaar met veel moeite aangeplant en onderhouden "Schutzwald" (bos ter voorkoming van aardverschuivingen en lawines) volledig verwoest. Daardoor zijn infrastructuur en nederzettingen in het dal nu onbeschermd tegen natuurgevaren. Bovendien is de humuslaag verkoold, waardoor deze nauwelijks cohesie meer heeft en dus het risico op versnelde erosie en mogelijke aardverschuivingen extra groot is. Men zal als eerste proberen om de bovenlaag van de grond te behoeden voor versnelde erosie door matten en netten neer te leggen, alsmede het inzaaien van snelgroeiende vegetatie. Op de lange termijn zullen duurzamere maatregelen noodzakelijk zijn, zoals het aanplanten van een nieuw bos. Kostenpost: € 2,9 miljoen!
     Droogte is een situatie die vaak voorkomt in het vroege voorjaar in de Alpen. Ook de (na)zomer en herfst zijn bekende brandgevaarlijke periodes. Maar principieel bestaat het gevaar van bosbranden het hele jaar door. Ondanks het (vermeende) gezonde verstand van de Homo Sapiens, de "wijze mens", zijn er klaarblijkelijk ieder jaar weer mensen die sigaretten op de grond gooien. Het wegwerpen van afval in de natuur is op zich al een egoïstische en ignorante gewoonte, laat staan het wegwerpen van (al dan niet zichtbaar brandende) peuken – en daarmee het mogelijk veroorzaken van brand en miljoenenschade, om nog te zwijgen van de gevaren voor mensen en dieren.
     Bronnen: ORF (1), ORF (2), ORF (3) en ORF (4).
Opgepast, de winter keert terug: een forse winterstorm brengt komend weekend vanuit het westen grote hoeveelheden neerslag in de Alpen.
     Het in aantocht zijnde koufront heeft de onschuldig klinkende naam "Hannelore" gekregen, maar was reden voor verschillende meteorologische diensten om officiële weerwaarschuwingen af te kondigen. Behalve een flinke temperatuurdaling, zal de passage van de depressie namelijk gepaard gaan met zeer zware windstoten en hevige sneeuwval: schattingen lopen uiteen van 50 cm tot lokaal meer dan een meter! De vorst- en sneeuwgrens wordt verwacht te zullen variëren tussen 500 en 1000 m, wat regionaal dus sneeuwval tot in de dalen betekent.
     De Westalpen zullen vanaf zaterdagochtend al in de greep van het winterweer zijn, terwijl de Oostalpen hier pas in de nacht van zaterdag op zondag mee te maken krijgen. De neerslagintensiteit is deze keer wel relatief gelijkmatig verdeeld over de Alpen. Vanaf maandag (Westalpen) en dinsdag (Oostalpen) zal het langzaamaan weer gaan opklaren, waarna het voorjaar weer terugkeert.
     Ongeacht de verdere vooruitzichten, is het echter van belang om het lawinerisico goed in de gaten te houden en hierop te anticiperen – wees vooral beducht op Triebschnee naar aanleiding van de sterke wind!
     Bronnen: Alpenverein-Wetterdienst, WePowder (1) en WePowder (2).
Het is niet te hopen dat de afgelopen week indicatief is voor de rest van het jaar, want in de voorbije 4 dagen hebben maar liefst 7 ongevallen en noodsituaties (waarvan 3 met dodelijke afloop) plaatsgevonden in Tirol en Salzburg.
     Het begon op woensdag 12 maart met een lawine op de Grießkopf (2581 m) in de Lechtaler Alpen, waardoor een Duitse tourskiër uit een groep van acht personen helaas de dood vond.
     De volgende dag moest een groep van acht wandelaars afkomstig uit Frankrijk, op de "Narrenkogel" (2340 m) in de Ötztaler Alpen met een helikopter worden gered omdat ze de moeilijkheid en lengte van hun tocht ernstig hadden onderschat, waardoor ze volledig uitgeput waren geraakt en niet meer in staat waren om af te dalen. Voor de redding waren in totaal zeven helikoptervluchten, deels met touwberging, nodig.
     Op vrijdag 14 maart vond een dodelijk ongeval plaats op de Ortler (3905 m) in Zuid-Tirol: een Duitse ski-alpinist probeerde op 3800 m hoogte de noordwand te traverseren en verloor vermoedelijk zijn evenwicht en/of houvast, waardoor hij maar liefst 1200 meter (!) langs de bijna loodrechte noordwand naar beneden viel.
     Diezelfde dag moest ook een Duitse ski-alpiniste 's avonds wegens uitputting worden gered uit de Ötztaler Alpen, nadat haar partner verder was afgedaald en hulp had ingeroepen. Ze waren vanaf de Italiaanse zijde gekomen, maar hadden bovenop de bergkam de oriëntatie verloren en waren aan de Oostenrijkse zijde afgedaald.
     Op zaterdag waren twee tourkiërs uit Duitsland op de Gabler (3263 m) in de Zillertaler Alpen in een ca. 10 m diepe gletsjerspleet gevallen. Een derde groepslid wist de bergreddingsdienst te alarmeren, die met twee helikopters en speciale bergingsapparatuur te hulp kon snellen, op het nippertje voordat het weer sterk verslechterde. Onderkoeld, maar zonder levensbedreigende verwondingen konden de slachtoffers worden gered. Men beschouwt het als een klein wonder dat de alarmering zo spoedig verliep (mobiele telefoonverbinding is in het hooggebergte immers allesbehalve vanzelfsprekend!): zo kon de helikopter nog vliegen, anders zou het uren geduurd hebben voordat manschappen te voet de locatie hadden bereikt, wat voor de slachtoffers waarschijnlijk fataal zou zijn afgelopen.
     Eveneens op zaterdag was een Oostenrijkse man, nota bene lid van de Bergrettung, op de Geiselhorn (2291 m) in de Loferer Steinberge ca. 70 m over rotsachtig terrein gevallen en helaas dodelijk verongelukt.
     Tot slot een onbegrijpelijk voorval, wederom van zaterdag: drie mannen (16, 20 en 44 jaar) uit Tirol waren op pad voor een meerdere weken durende tocht van Tirol via Italië naar de Steiermark. Zij bleken echter de hoeveelheid sneeuw in de bergen sterk te hebben onderschat en kwamen al in de Hundskehlgrund achterin het Zillertal, amper een dag na de start, vast te zitten in heuphoge sneeuw. Doorweekt, onderkoeld en uitgeput deden zij aan het begin van de middag een noodoproep (ook weer geluk gehad met de telefoonontvangst!) en konden ze met een helikopter worden gered. De wandelaars krijgen echter wel de rekening van de helikoptervlucht gepresenteerd.
     Klik op de hyperlinks in de tekst voor meer informatie omtrent de genoemde ongevallen.
     De enorme sneeuwmassa's in de zuidelijke Alpen maken het er voor wilde dieren niet makkelijker op.
     Vorige week donderdag moesten bij Untertilliach in Oost-Tirol al vijf stuks roodwild en een ree gered worden nadat ze volledig waren komen vast te zitten in een beekgeul, ingesloten door meer dan 2 meter hoge sneeuwwanden. Ze werden op afstand verdoofd en vervolgens met behulp van een helikopter verplaatst naar een beter toegankelijke voederplaats in de nabijheid.
     Dezelfde sneeuwmassa's die wilde dieren het leven zuur maken, doen wintersporters natuurlijk een groot plezier. Maar eergisteren waren drie freeriders van zeer dichtbij getuige van de uiterst moeilijke omstandigheden waarin wilde dieren verkeren. Tijdens hun afdaling door de diepe poedersneeuw zagen ze een gewei uit de sneeuw steken. Bij nadere inspectie bleek hier nog een levend, maar uitgeput hert aan vast te zitten dat in een diepe kuil was gegleden en helemaal ingesneeuwd was geraakt. De skiërs zagen direct in dat het hulpeloze dier zich niet meer zelf uit zijn positie kon bevrijden en onherroepelijk zou verhongeren of doodvriezen. Dus besloten de drie mannen een handje te helpen door sneeuw weg te scheppen en het hert met een touw uit zijn kuil te trekken: na ruim een uur werken was het dier weer vrij. De nobele reddingsactie is door één van de freeriders op film vastgelegd en te bekijken via onderstaande link.
     Bron: ORF.
Al meer dan een meter sneeuw binnen één dag en het houdt nog niet op.
     In de noordelijke Oostalpen kende de winter een moeizame start: hier heeft het vorig weekend pas voor het eerst regionaal meer dan 50 cm vers gesneeuwd en momenteel is het er goed toeven, hoewel er best nog wat bij mag komen. De zuidelijke Oostalpen daarentegen, als ook grote delen van de Westalpen, zijn deze winter duidelijk sterk bevoordeeld. Sinds gisteren begint dit "seizoensvoordeel" echter wel extreme vormen aan te nemen: er is op sommige plaatsen in Oost-Tirol (met name in het Pustertal en het Lesachtal, en meer algemeen het hele gebied ten zuiden van Matrei) binnen 24 uur maar liefst 135 cm sneeuw gevallen en er is nog meer op komst! In het uiterste noordoosten van Italië en in Karinthië heeft men eveneens te kampen met hevige sneeuwval van meer dan een halve meter per dag.
     Vele wegen zijn afgesloten of reeds onder lawines bedolven, dorpen zijn onbereikbaar, scholen zijn dicht en het lawinerisico is voor het eerst sinds 1999 (toen de lawinecatastrofe van Galtür plaatsvond) op niveau 5 van 5! Dat betekent helaas wel, dat dit weekend en begin volgende week off-piste wintersport gelijkstaat aan zelfmoord. Pas wanneer de sneeuw zich "gezet" heeft en het lawinerisico lager dan factor 3 komt, is er te denken aan wintersport in ongebaand alpien terrein.
     Bronnen: ORF (1), ORF (2), ORF (3), WePowder en Lawinenwarndienst Tirol.
Vorige week heeft de Zwitserse fabrikant van bergsportuitrusting verschillende batches van het gletsjerspleet-reddingsapparaat "RescYou" teruggeroepen.
     De RescYou is een zelfblokkerend apparaat, in essentie gebaseerd op de werking van een katrol, waarmee met relatief weinig inspanning een persoon uit een gletsjerspleet kan worden gehesen. Het besluit voor een terugroepactie is genomen nadat was vastgesteld dat bij sommige apparaten uit twee bepaalde batches een functioneel defect kon optreden. Het gaat alleen om de batches 12/12 en 03/13, in de winkelverkoop sinds juni 2013. Betreffende producten zullen door Mammut kosteloos worden vervangen door een nieuw, functioneel exemplaar. Verdere details met betrekking tot de recall en diens afhandeling zijn beschikbaar via onderstaande link.
     Meer informatie: Mammut.
Een zeldzame witte, poederachtige substantie heeft de Oostalpen sinds gisteren in een winterkleed gehuld.
     Goed nieuws voor wintersporters die naar Oostenrijk gaan: in de noordelijke Oostalpen heeft het nu eindelijk ook weer eens gesneeuwd tot in de dalen. Dat was hard nodig, want veel skipistes in lager gelegen gebieden waren in erbarmelijke toestand, de meeste rodelbanen waren al lang niet meer berijdbaar en cross-country- of tourskiën was alleen iets voor mensen met wegwerpski's. De meeste sneeuw was tot voor kort steeds in de Westalpen, of in de zuidelijke Oostalpen (m.n. Noord-Italië) gevallen.
     Er moet wel opgemerkt worden dat de actuele sneeuwhoogtes regionaal behoorlijk verschillen, waarbij het westen van Oostenrijk nu best acceptabele sneeuwcondities heeft (tot 45 cm vers), maar de oostelijke gebieden (grofweg ten oosten van Salzburg) nog behoorlijk wat meer sneeuw kunnen gebruiken. Doch deze situatie verbetert waarschijnlijk de komende dagen nog, want er is meer neerslag op komst – hoewel de meeste sneeuw wéér in de Westalpen zal vallen. In ieder geval kan dit weekend en komende week geprofiteerd worden van de verse sneeuw in grote delen van Oostenrijk: de sneeuwhoogtes nemen van dag tot dag toe en ook de rodelbanen krijgen weer goede beoordelingen van bezoekers.
     Wintersporters die zich buiten de beveiligde pistes begeven, dienen wel extra alert te zijn: de verse sneeuw hecht slecht op de basislaag en er is vooral veel wind, waardoor zich op veel plaatsen de gevreesde triebschnee gevormd heeft. Het lawinegevaar is momenteel tamelijk hoog, informeer je vooraf dus goed bij de regionale lawinewaarschuwingsdiensten en via de links onderaan dit nieuwsbericht.
     Bronnen: ORF, WePowder, Alpenverein-Wetterdienst en EAWS.
Bij gebrek aan sneeuw, werd het nieuwe jaar ingeluid met een bergwandeling in het Kaisergebergte in Tirol.
     Zie de pagina Kreuzbichl & Walleralm in het bergtochtenarchief.

Oudere nieuwsberichten zijn te vinden in het nieuwsarchief 2013.