• Home & nieuws
• De Alpen
• Bergsport
• Bergtochten
• Info & contact

• Startpagina
• Nieuwsarchief
• Zoeken
• 

Nieuwsarchief 2013 • RSS

Recentere nieuwsberichten zijn te vinden in het nieuwsarchief 2014.
De twaalfde en tevens laatste bergtocht van dit jaar is gepubliceerd in het bergtochtenarchief.
     Zie de pagina Regenfelder Seen.
Inmiddels bevat het archief in totaal maar liefst 90 afzonderlijke bergtochten van zeer verschillende moeilijkheidsgraden, voornamelijk in de Oostenrijkse deelstaten Tirol en Salzburg, maar ook in Zuid-Beieren (Duitsland) en zelfs in Zuid-Frankrijk: voor elk wat wils. Op naar de 100!
Wederom is een nieuwe bergtocht van het afgelopen zomerseizoen, een via ferrata, gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Nasenwand Klettersteig.
Een nieuwe bergwandeling is gepubliceerd in het bergtochtenarchief.
     Zie de pagina Kitzlochklamm.
Een nieuwe bergtocht, een via ferrata, is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Kitzklettersteig.
De achtste bergtocht van het afgelopen zomerseizoen is gepubliceerd in het bergtochtenarchief.
     Zie de pagina Kragenjoch & Achentalalm.
Een sterke inversie houdt sinds het weekend het westelijke deel van Oostenrijk in zijn greep en zorgt voor zeer opmerkelijke temperatuurverschillen tussen berg en dal.
     Zo werd bijvoorbeeld in Kitzbühel (Tirol), gelegen op een hoogte van 760 m in het dal, vanochtend een temperatuur van -10 °C gemeten. Ongeveer 900 m hoger, op de Hahnenkamm (1665 m: webcam), was het daarentegen +7 °C. Dat is een verschil van maar liefst 17 graden, met de hoogste temperatuur bovenop de berg!
     Voor wintersporters zijn dit soort omstandigheden ideaal: milde temperaturen, blauwe lucht, zonneschijn en verse sneeuw in de bergen. Dit geldt echter uitsluitend zolang men boven de inversielaag blijft, welke gekenmerkt wordt door een dicht wolkendek. Deze inversiesituatie zal naar verwachting nog tot en met vrijdag aanhouden; daarna wordt een koufront verwacht dat neerslag zal brengen en de hogere luchtlagen weer behoorlijk zal doen afkoelen.
     Bron: ORF.
De zevende bergwandeling van de afgelopen zomer is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Gratlspitze.
De zesde bergtocht van het afgelopen zomerseizoen is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Kellerjoch, Kreuzjoch & Alpinsteig.
Alweer is een nieuwe bergwandeling gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Griesbachklamm, Angerlalm & Huberhöhe.
De vierde bergtocht van het afgelopen zomerseizoen, een klettersteig, is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Jubiläumssteig.
Duitsland is afgelopen week een paar dagen in rep en roer geweest vanwege een filmpje op internet, waarin de vermeende diefstal van het hoogste punt van Duitsland wordt getoond.
     In het filmpje is te zien hoe vier jonge Oostenrijkse mannen de top van de Zugspitze (2962 m) bereiken, hier het hoogstgelegen rotsblok uitzoeken en dit te lijf gaan met hamer, beitel en elektrische slijptol, totdat er een flink stuk losraakt. Het rotsblok wordt ingepakt en meegenomen, waarna er in een café triomfantelijk wordt geproost met de "gestolen" rotspunt prominent op tafel. De top van Duitsland is gestolen! Of niet?
     Het filmpje is zodanig gemonteerd, dat het er inderdaad op lijkt, alsof het hoogste punt van de Zugspitze wordt losgebroken en meegenomen. Vier dagen later kwam er een officiële bevestiging van de Modellbaumesse in Wenen, dat de actie in opdracht was uitgevoerd voor marketingdoeleinden en dat het rotsblok inderdaad bij hun staat tentoongesteld... echter betrof het een willekeurige steen uit een puinveld op een andere plek op de Zugspitze, dat men op de top heeft geplaatst en waarop men is gaan hakken en slijpen. Niemand heeft dus het hoogste punt van Duitsland gestolen! Eind goed, al goed, en een geslaagde actie. Bekijk het filmpje hier:
Hoewel sneeuwval in oktober niet ongebruikelijk is en de koudegolf ook vooraf door meteorologische diensten was voorspeld, zijn bergbewoners toch verrast door de hoeveelheid die de afgelopen twee dagen is gevallen.
     Het heeft gesneeuwd tot diep in de dalen: in Innsbruck (575 m) is er bijvoorbeeld 10-15 cm sneeuw gevallen, maar een klein stukje naar het zuiden, in het Stubaital en op de Brennerpas (resp. 900 en 1375 m), is er al ruim een halve meter gevallen, wat voor behoorlijk wat verkeersoverlast heeft gezorgd. Er is algemeen relatief veel schade, omdat de meeste bomen nog een bladerdek hadden en deze de sneeuwlast niet aankonden. Hierdoor zijn vooral de gezonde loofbomen in de montane zone (ca. 1000-1500 m) sterk beschadigd.
     Hoger in de bergen van Zwitserland, het westen van Oostenrijk en het hoge noorden van Italië is er lokaal tot meer dan een meter sneeuw gevallen. Hoewel de komende drie tot vier dagen een weersverbetering met hogere temperaturen zal optreden, is het niet te verwachten dat de sneeuw op noordelijke hellingen boven ca. 2000 m hoogte dit najaar nog zal smelten. Wie de komende weken nog een wandelvakantie in de Alpen had gepland, doet er dus verstandig aan zich extra goed te informeren over de begaanbaarheid van de paden en, indien nodig, een alternatief activiteitenprogramma te bedenken. Dit geldt natuurlijk niet voor wie de uitrusting en ervaring heeft om (hoog-alpiene) tochten met gebruik van stijgijzers en/of tourski's te ondernemen. Je zou overigens niet de eerste zijn, aangezien verschillende wintersport-enthousiastelingen je dit seizoen al voor gingen: zie o.a. berichten van de Axamer Kögele en de Hohe Salve, of een sneeuwvakantieverslag op WEPOWDER. Skiliften daarentegen zijn nog lang niet geopend, behalve natuurlijk enkele gletsjer-skigebieden, zoals bijvoorbeeld Hintertux.
     Bronnen: ORF en Wepowder.
De derde bergwandeling van het afgelopen zomerseizoen is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Juffinger Jöchl (Paisslberg).
De tweede bergtocht van het afgelopen zomerseizoen is gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Kröndlhorn.
Door omstandigheden heeft het helaas langere tijd geduurd, maar nu is toch eindelijk de eerste bergwandeling van het afgelopen zomerseizoen gepubliceerd in het archief.
     Zie de pagina Lodron & Steinbergstein.
Afgelopen woensdag 25 september hebben de politie, de bergreddingsdienst en het Oostenrijkse Instituut voor Alpiene Veiligheid tijdens een gezamenlijke persconferentie de jaarlijkse ongevallenstatistiek gepubliceerd.
     In het zomerseizoen van 2013 is het aantal dodelijke ongevallen in de Oostenrijkse bergen maar liefst 13% verminderd ten opzichte van vorig jaar: van 155 in 2012, naar 135 dit jaar. Daarmee ligt het dodental zelfs iets onder het langjarige gemiddelde. Helaas is echter het totale aantal (incl. niet-dodelijke) ongevallen en noodsituaties licht toegenomen met 4%: van 2461 gevallen vorig jaar, naar 2556 dit jaar. Hiervan waren relatief de meeste in Tirol: maar liefst 1079 ongevallen (42% van het totaal), waarvan 58 dodelijke (43% van het totaal).
     De oorzaken voor de ongevallen waren over het algemeen zeer verschillend, maar volgens Norbert Zobl, commandant van de Alpinpolizei, ziet men een significante toename bij vallen door struikelen of uitglijden. De helft van alle dodelijke ongevallen vindt plaats tijdens het bergwandelen.
     De laatste jaren is de uitrusting meestal in orde, daar ligt het niet aan, zegt Peter Veider, aanvoerder van de Tiroler Bergrettung. Overigens ziet men helaas wel regelmatig dat de benodigde kennis en ervaring in de omgang met deze uitrusting ontbreekt.
     Karl Gabl, meteoroloog en voorzitter van het Instituut voor Alpiene Veiligheid, bekritiseert vooral het slechte risicobewustzijn en de beoordeling van alpiene gevaren door bergsporters. Hij constateert in toenemende mate een zogenaamde "all-riskmentaliteit", zoals zeer recent in dit nieuwsartikel op Föhnwind ook al werd aangehaald: mensen lijken hun capaciteiten steeds vaker te overschatten en blijven doorgaan totdat ze niet meer kunnen. Daarbij hebben ze een onjuist gevoel van zekerheid ontwikkeld en denken ze dat de helikopter hen toch wel zal komen ophalen als ze in moeilijkheden komen.
     Bronnen: ORF en Landespolizeidirektion Tirol.
Van aanstaande dinsdag tot donderdag wordt de (tijdelijke) vervangende Felbertauernstraße weer even afgesloten i.v.m. beveiligingswerkzaamheden; tegelijk is bekend gemaakt dat het herstel van de oorspronkelijke hoofdweg nog ongeveer twee jaar gaat duren.
     Nadat in juli haastig een vervangende weg om de oorspronkelijke (zwaar beschadigde) hoofdweg was aangelegd, is afgelopen week duidelijk geworden dat deze tijdelijke omweg nog wel enige tijd in gebruik zal moeten blijven. Voor het luttele bedrag van – naar schatting – 16 miljoen euro zal de Felbertauernstraße hersteld en deels geheel nieuw gebouwd gaan worden. De winter zal benut worden voor het uitwerken van plannen en regelen van vergunningen, zodat men in het voorjaar direct kan beginnen met de bouw, die anderhalf tot twee jaar in beslag zal nemen. De huidige omweg zal geen hinder van de bouw ondervinden, maar komende week zal deze wel twee dagen worden afgesloten vanwege het extra beveiligen van de berghelling en het winterklaar maken van het wegdek.
     Bronnen: ORF (1) en ORF (2).
Dat een val in een via ferrata – ook als men de juiste uitrusting bezit en correct gezekerd is – te allen tijde vermeden moet worden, is na een dodelijk ongeval nogmaals pijnlijk duidelijk geworden.
     Een 61-jarige Duitse man beklom gisteren de Gerlossteinwand-Klettersteig bij Hainzenberg in het Zillertal. Om onbekende reden viel hij plotseling: hij was correct gezekerd, maar de val van ruim drie meter tot het laatst bereikte ankerpunt was blijkbaar toch te veel voor de man. Hij overleed ter plekke aan de gevolgen van de val. Het is nog niet duidelijk of de man door de (hoge) vangstoot om het leven is gekomen, of doordat hij met zijn hoofd tegen een rots, metalen steun of ankerpunt stootte.
     Naar aanleiding van dit nieuws is het daarom op zijn plaats om dringend te benadrukken, dat een val op een klettersteig onvoorwaardelijk vermeden moet worden. Bij een val werken namelijk grote krachten op het lichaam en ook diverse obstakels, zoals o.a. uitstekende rotsen en metalen steunen, vormen dodelijke gevarenbronnen. Ondanks speciale veiligheidsuitrusting die een onbeperkte val voorkomt en tevens een deel van de valenergie absorbeert, is zwaar letsel dus niet uitgesloten!
     Bron: ORF.
Door het toenemende aantal reddingsacties in de bergen en daarmee gepaard gaande kosten, worden in verschillende Alpenregio's de regels omtrent het betalen van reddingskosten verscherpt.
     Enkele van de laatste regio's waar een bergredding nog praktisch kosteloos was, waren de provincies Trentino en Belluno in het noordoosten van Italië. De kosten werden tot dusver altijd gedragen door de lokale overheden (gemeenten), maar door het groeiende aantal reddingsacties, waarvan bovendien steeds vaker achteraf blijkt dat er geen medisch noodgeval was, begonnen de kosten de pan uit te rijzen. Er moesten maatregelen genomen worden opdat tenminste de "overbodige" reddingskosten teruggevorderd kunnen worden, dus wanneer geen sprake is van een medisch noodgeval. Een bergredding waarbij onnodig een helikopter is ingezet, kan in deze provincies vanaf nu tot wel € 7500 kosten, afhankelijk van de duur en de moeilijkheid van de redding.
     Voor alle duidelijkheid, een helikopterredding is onnodig bij: vermoeidheid, de weg kwijt zijn, hoofdpijn, last van je voeten door blaren, te bang zijn om verder dan wel terug te gaan, enzovoort. Een helikopterredding kan wél nodig zijn bij: immobiliteit door een zware verwonding, hartklachten, een vergevorderd stadium van hoogteziekte en andere gevallen van acuut levensgevaar.
     Helaas lijken mensen hun capaciteiten steeds vaker te overschatten en blijven ze doorgaan totdat ze niet meer kunnen. Te veel bergtoeristen hebben een onjuist gevoel van zekerheid ontwikkeld en denken dat de helikopter ze toch wel zal komen ophalen als ze in moeilijkheden komen. Dat is een verkeerde instelling, die je tegenwoordig duur zal komen te staan, omdat de meeste verzekeringen (voor zover men überhaupt verzekerd is voor bergsportongevallen) reddingskosten alleen vergoeden als er sprake was van een medisch noodgeval of immobiliteit. Uiteraard zal ook opzettelijk misbruik, zoals onlangs nog is voorgekomen, aan het licht komen. En de kosten van een helikopterredding zijn enorm: afhankelijk van de omstandigheden zo'n 5000 - 15.000 euro!
     Bron: Südtirol Online.
De afgelopen weken hebben meerdere pagina's op deze website een grondige herziening ondergaan.
     Deze website wordt voortdurend uitgebreid en verbeterd en soms zijn de veranderingen zodanig, dat ze wel extra onder de aandacht gebracht mogen worden. De volgende pagina's zijn inhoudelijk significant uitbreid of aangepast:

• Bergwandelen: "Moeilijkheidswaardering" (vanwege mogelijke verwarring door de verschillende waarderingsmethoden die in de Alpen worden toegepast).
• Klimaat en weer: "Neerslag" en "Winden" (+ link naar een zelfgeschreven artikel over het ontstaan van Föhn).
• Via ferrata: voornamelijk "Geschiedenis" en "Uitrusting & zekeringstechniek".
• Veiligheid & uitrusting: voornamelijk "Alpiene gevaren" en "Veiligheidsmaatregelen".
• Surftips: herstructurering met onderverdeling in categorieën.

Verder zijn kleinere wijzigingen of aanvullingen gedaan op de pagina's fauna en wintersport. Ook zijn er enkele nieuwe foto's toegevoegd aan de bergwandelingen Spießnägel & Rettensteinjoch en Kundler Klamm. Bovendien zijn prijzen van tolwegen en kabelbanen (in het bergtochtenarchief) op de laatste stand van kennis gebracht.
     Tot slot was er onlangs een update met betrekking tot de versperring van de Felbertauernstraße: de versperring gaat langer duren dan verwacht. Er wordt naarstig gewerkt aan een tijdelijke oplossing voor woon-werkverkeer door een omweg aan te leggen: deze zal eind juli gereed zijn. Ondertussen gaat het herstel van de oorspronkelijke hoofdweg en de ingestorte lawinegalerij ook door, maar dit werk zal nog zeker tot volgend jaar in beslag nemen. Meer informatie: ORF.
Na een laatste stuiptrekking van de winter aan het begin van de maand, zijn de temperaturen weer gestegen en hebben de eerste bergsporters zich naar buiten gewaagd – helaas is echter niet iedereen heelhuids thuisgekomen.
     Berichten van dodelijke ongevallen in de bergen raken mij altijd, zeker van plaatsen die ik zelf goed ken, zoals de weg vanaf Angerberg naar de Buchacker Alm, ten noorden van Wörgl in de Brandenberger Alpen: hier is op zondag 16 juni een 60-jarige man dodelijk verongelukt. De man was aanvankelijk aan het afdalen over de brede Forstweg en nam toen een afkorting door het bos. Hier struikelde hij, buitelde vervolgens enkele meters langs een helling naar beneden en viel ten slotte bijna negen meter in vrije val (!) tot op de daaronder verlopende Forstweg. Twee toevallig voorbijgaande artsen boden direct eerste hulp, maar het mocht niet baten: zelfs de gealarmeerde reddingsdiensten konden ondanks langdurige reanimatiepogingen niets meer betekenen.
     De volgende dag was het slechts 50 km westelijker alweer raak: in het Hafelekar in het Karwendel ten noorden van Innsbruck is een 72-jarige man omgekomen doordat hij was uitgegleden tijdens het oversteken van een steil sneeuwveld. Hij viel ruim 400 m over deels besneeuwd en deels rotsachtig terrein; hij overleed ter plekke. Sneeuwvelden eisen helaas elk voorjaar weer dodelijke slachtoffers. Daarom (nogmaals): pas heel goed op bij het oversteken van sneeuwvelden! Lees voor meer informatie ook dit nieuwsbericht d.d. 31-03-2012.
     Afgelopen zaterdag, 22 juni, is een jonge Duitse vrouw zwaar gewond geraakt tijdens een canyoningtocht in de Alpenrosenschlucht bij Haiming in Tirol: tijdens het abseilen is een vooralsnog onbekende fout opgetreden waardoor de vrouw vanaf enkele meters hoogte in de beek viel, met een open beenbreuk tot gevolg. Ze is met een helikopter naar het ziekenhuis in Zams vervoerd.
     Eergisteren, zondag, was het nóg drukker in de bergen. Allereerst hebben twee Duitse bergbeklimmers in het Dachsteingebergte een nacht in de open lucht moeten doorbrengen, nadat bij het abseilen hun touw in de knoop was geraakt. Gelukkig konden zij na een natte, koude nacht toch nog zonder blijvende schade uit hun moeilijke situatie worden bevrijd. Minder geluk hadden daarentegen zes bergbeklimmers op de Königsspitze (3851 m) in het Ortlermassief in Zuid-Tirol (Italië). Onafhankelijk van elkaar (met enige tijd tussen beide gevallen), maar op vrijwel dezelfde locatie, zijn twee verschillende groepen van elk drie bergbeklimmers op ca. 3500 m hoogte dodelijk verongelukt. Ze zijn ruim 500 m over de extreem steile sneeuw- en ijsflank naar beneden gevallen, vermoedelijk doordat de losse sneeuw op het onderliggende blanke ijs losraakte en weggleed. De bergbeklimmers waren allemaal goed uitgerust, ze droegen stijgijzers en waren onderling verbonden d.m.v. een touw.
Het zal niemand zijn ontgaan dat Duitsland, Oostenrijk en Tsjechië de afgelopen week veel schade hebben geleden door overstromingen en aardverschuivingen na de moessonachtige regenval.
     Dit heeft uiteraard ook effect gehad op de infrastructuur, zowel op hoofdwegen, alsmede op bergwegen en wandelpaden. Houd dus rekening met versperringen door weggespoelde bestrating, ontwortelde bomen en aardverschuivingen, en wees alert op drassige bodems en instabiele berghellingen.

• Afgesloten hoofdwegen in Duitsland: ADAC.
• Afgesloten hoofdwegen in Oostenrijk: ÖAMTC.
• Afgesloten hoofdwegen, bergwegen en spoorverbindingen in Tirol en Zuid-Beieren: ORF Tirol.
• Afgesloten hoofdwegen, bergwegen en spoorverbindingen in Salzburg en Zuid-Beieren: ORF Salzburg.
• Afgesloten bergwegen en wandelpaden in het Nationaal Park Berchtesgaden: Nationalpark Berchtesgaden.
• Afgesloten en geopende bergpassen in de Alpen: Alpentourer.

In hoger gelegen berggebieden (boven ca. 2000 m hoogte) is de meeste neerslag gevallen in de vorm van sneeuw; houd hier de komende weken dus ook extra rekening mee bij het uitoefenen van bergsport.
     Meer informatie (beeldmateriaal): ORF: Die Spuren der Flut in Bildern en Gigapica: Central European Floods.
Komend weekeinde en volgende week kun je een eventuele wandelvakantie in de Alpen wel vergeten: vandaag is er plaatselijk tot in de dalen sneeuw gevallen.
     Boven 2000 m hoogte bedraagt de gevallen hoeveelheid al meer dan 20 cm en het is nog niet afgelopen, hoewel er vannacht en morgen waarschijnlijk niet zo veel meer bij zal komen. Er moet echter wel direct gewezen worden op de verwachtingen voor de langere termijn: vanaf medio volgende week zal alweer een volgend koufront met mogelijke sneeuwval over de Alpen trekken! Gezien de huidige situatie, moesten verschillende bergetappes van de Giro d'Italia worden aangepast of zelfs geheel worden afgelast.
     Sneeuwval in deze tijd van het jaar is in hoger gelegen bergregio's zeker niet ongewoon: zelfs in de zomermaanden moet je in het hooggebergte rekening houden met mogelijke sneeuwval en ijzel. Alleen het feit dat we in de laatste jaren verwend zijn geraakt door bovengemiddeld warme lentes, bemoeilijkt een objectieve waarneming van deze actuele "koudegolf". Door een ongebruikelijke verdeling van hoge- en lagedrukgebieden boven (noord)westelijk Europa en de noordelijke Atlantische Oceaan, hebben we al sinds maart te kampen met lagere temperaturen in Europa. Dit regionale weersverschijnsel is overigens nauwelijks van invloed op de gemiddelde globale temperatuur, die nog steeds hoger is dan het langjarige gemiddelde en aldus in overeenstemming is met de waarnemingen van het afgelopen warme decennium.
     UPDATE 31-05-2013: De voorspellingen zijn uitgekomen: een koufront met sneeuwval houdt sinds gisteren de Alpen in zijn greep, vooral in de Westalpen is er plaatselijk bijna een halve meter verse sneeuw gevallen.
     Bronnen: ZAMG, Tagesanzeiger, Alpenverein-Wetterdienst en Webcams in Tirol.
Mensen die met bomen praten, kunnen zich verheugen over nieuw gezelschap: een gletsjer, die op elk gewenst moment telefonisch bereikbaar is.
     Ook aan triviaal en grappig nieuws gaat Föhnwind niet voorbij, hoewel dit project tevens een serieus doel nastreeft: niet met beeld, maar juist met geluid wil men wijzen op de versnelde gletsjersmelt en klimaatverandering. Daarom zijn er microfoons en een telefoonverbinding op de Vernagtferner in de Ötztaler Alpen (Oostenrijk) aangelegd, via welke men live kan luisteren naar het natuurlijke geluid van de gletsjer. Uw vragen zullen waarschijnlijk niet direct worden beantwoord, maar de Vernagtferner zal u vriendelijk te woord staan in zijn eigen taal: druppelend en stromend water, gekraak en andere geluiden die een gletsjer in de loop der jaargetijden produceert.
     Er bestond ook een verbinding met de Pasterzegletsjer op de Großglockner in Oostenrijk, maar door de onvoorziene extreme snelheid van het afsmelten in de afgelopen jaren is de elektronica van deze telefoonverbinding onder water komen te staan en onherstelbaar beschadigd. De smelt gaat sneller dan je denkt, dus wie de Vernagtferner nog wil horen voordat hij het loodje legt, mag niet te lang wachten. Tel. nummer: +43 5254 30089.
     Bronnen: Calling the glacier en ALPIN.
Om onnodige alarmeringen en zoekacties op basis van verlaten voertuigen te voorkomen, is een speciaal soort parkeerschijf voor bergsporters ontwikkeld.
     Verlaten auto's op afgelegen parkeerplaatsen in de bergen zijn, vooral na weekenden, vaak reden voor bezorgdheid en twijfels. Onderneemt de eigenaar een meerdaagse tocht en bevindt hij/zij zich veilig in een berghut, of is er misschien toch iets ernstigs gebeurd? Ieder jaar vinden er wel onnodige zoekacties plaats door onduidelijkheid over het lot van de eigenaar van een verlaten voertuig. Of het kan gebeuren dat men te lang wacht met zoeken terwijl er wel degelijk sprake is van een noodsituatie – wat nog veel erger is.
     Daarom is het aanbevolen om – in het bijzonder bij het ondernemen van meerdaagse tochten – je doel en de geplande datum van terugkomst (incl. marge voor eventuele vertraging) op een briefje te noteren en dit van buitenaf leesbaar in je auto te leggen. Om dit te stimuleren en te vereenvoudigen heeft men een simpel maar hopelijk doeltreffend concept bedacht, waarbij een zogenaamde "alpiene parkeerschijf" het vermoedelijke tijdstip van terugkomst van de eigenaar van een auto aangeeft. Van buitenaf kan dan makkelijk een indicatie verkregen worden of de eigenaar inderdaad (volgens planning) langer op pad wilde zijn, of dat hij/zij een significante vertraging heeft opgelopen, wat mogelijk duidt op een noodgeval.
     De alpiene parkeerschijven worden komende zomer gratis beschikbaar gesteld in de toeristenbureaus in alle 20 "Bergsteigerdörfer", verspreid over heel Oostenrijk.
     Bronnen: Österreichischer Alpenverein en ORF.
Nadat een deel van de overkapping van de Felbertauernstraße is ingestort door een grote aardverschuiving, is deze belangrijke verbindingsweg tussen de Oostenrijkse deelstaten Salzburg en Oost-Tirol afgesloten.
     De Felbertauernstraße is niet alleen de belangrijkste verbindingsweg, maar vormt praktisch ook de enige verbinding tussen Salzburg en Oost-Tirol, aangezien alternatieven zoals de Großglockner-Hochalpenstraße (via Karinthië, over de hoogste bergpas van Oostenrijk), de Katschbergtunnel (via Karinthië) of de Brennerpas (via Italië) enorme omwegen van meerdere uren opleveren. Niet alleen voor woon-werkverkeer tussen de regio's Mittersill / Zell am See en Matrei / Lienz betekent het afsluiten van de Felbertauernstraße een groot probleem, maar ook voor toeristen die via Salzburg naar de zuidzijde van de Alpen willen reizen.
     Houd er dus rekening mee dat geheel Oost-Tirol en het westen van Karinthië alleen via omwegen te bereiken zijn. Ook een rit over de bekende Großglockner Hochalpenstraße kan niet meer gecombineerd worden met een terugreis door de Felbertauerntunnel. De versperring zal naar verwachting minstens drie weken duren.
     UPDATE 16-06-2013: De versperring gaat langer duren dan verwacht. Er wordt naarstig gewerkt aan een tijdelijke oplossing voor woon-werkverkeer door een omweg aan te leggen: deze zal eind juli gereed zijn. Ondertussen gaat het herstel van de oorspronkelijke hoofdweg en de ingestorte lawinegalerij ook door, maar dit werk zal nog zeker tot volgend jaar in beslag nemen.
     Bronnen: ORF (1), ORF (2) en ORF (update 16 jun.).
Onlangs heeft de 56-jarige Zuid-Tiroolse beroepsalpinist Hans Kammerlander bekendgemaakt te stoppen met het extreme bergbeklimmen.
     Hans Kammerlander, geboren in het Ahrntal in Zuid-Tirol (Italië), is een landgenoot en voormalig klimpartner van de eveneens wereldberoemde klimlegende Reinhold Messner (afkomstig uit het Villnößtal). Samen met Messner heeft hij in 1991 in een periode van zes weken de provinciegrenzen van Zuid-Tirol beklommen, waarbij in totaal ruim 300 bergtoppen werden beklommen en een afstand van 1200 km werd afgelegd. Zelf heeft hij verder ca. 50 eerstbeklimmingen en 60 solobeklimmingen in de Alpen op zijn naam staan en nog ruim 40 expedities buiten de Alpen, voornamelijk in de Karakoram en Himalaya, waar hij o.a. twaalf van de veertien achtduizenders heeft beklommen zonder gebruik van extra zuurstof. Ook kreeg hij bekendheid door zijn ambitieuze "24-uurprojecten", zoals de noordwanden van Ortler & Große Zinne, alle vier de graten van de Matterhorn (omhoog én omlaag), of de Mount Everest vanuit het basiskamp, allen binnen 24 uur.
     Vorig jaar zorgde Kammerlander wereldwijd nog voor headlines na het voltooien van zijn "Seven Second Summits Project", maar dat zal dus de laatste keer zijn geweest. Hij voelde dat de jacht naar records hem te veel en te langdurig onder druk zette. Hij zal de bergsport zeker niet geheel de rug toekeren, maar hij wil in de toekomst graag op een lager tempo en met een vrije geest van de bergen genieten, samen met zijn vrouw en dochter. De komende tijd zal hij bovendien nog regelmatig lezingen geven en wellicht als gast op bergsportevenementen verschijnen.
     Bronnen: ALPIN, Südtirol Online en Hans Kammerlander.
Het is al bijna niet meer nieuwswaardig, maar het jaarlijkse gletsjerbericht van de Oostenrijkse Alpenvereniging, dat vorige week is gepubliceerd, toont helaas wederom recordafnames van het gletsjerijs.
     Maar liefst 93 van de 95 gemeten gletsjers in de Oostenrijkse Alpen hebben zich teruggetrokken, de overige twee zijn gelijk gebleven. De gemiddelde afname van alle gletsjers samen bedroeg 17,4 m, wat zelfs meer is dan in het voorgaande recordjaar (17,2 m). Dertien gletsjers zijn meer dan 30 m gekrompen en het grootste verlies staat op rekening van de Pasterze aan de noordoostzijde van de Großglockner: 97,3 m – zo'n extreme afname is nog niet eerder waargenomen binnen een jaar! Verder vonden de grootste verliezen plaats op de Gepatschferner in de Ötztaler Alpen (-72,7 m) en op de Waxeggkees in de Zillertaler Alpen (-52 m).
     De sneeuwval in het winterseizoen 2011/2012 was aan de noordzijde van de Alpen normaal, maar in de centrale en zuidelijke regio's, waar de meeste gletsjers zich bevinden, zeer gering. De winter was gemiddeld 1,3°C te warm en de daarop volgende zomer was zelfs 2,2°C warmer dan het langjarige gemiddelde.
     Bronnen: ORF en Österreichischer Alpenverein.
Deze week heeft ook Stubai – zij het rijkelijk laat – opgeroepen tot het retourneren van klettersteigsets.
     Zonder verklaring waarom het zo lang heeft geduurd tot deze beslissing, roept Stubai alle klettersteigsets met een wrijvingsrem terug. Sets die geproduceerd en gekocht zijn ná 31-12-2010, worden kosteloos vervangen door een nieuw exemplaar dat ontworpen is volgens de meest recente technieken en normen (Stubai Connect Compact). Hiervoor is een bewijs van aankoop noodzakelijk. Alle overige sets met een touwrem (ouder dan 31-12-2010, of zonder aankoopbewijs) vallen ook onder de recall, maar worden slechts gecompenseerd met een korting van 50% op een nieuwe klettersteigset van Stubai, mits het ingeruilde exemplaar vrij is van schade.
     Meer informatie: Stubai Bergsport. Zie ook het geactualiseerde recall-overzicht.
Tijdens een beklimming van de Parsley Fern Lefthand Gully in het Britse Snowdonia moest een bergbeklimmer bliksemsnel uitwijken voor een vallend stuk ijs, waardoor hij uit balans raakte.
     De hierop volgende val van meer dan honderd meter over een zeer steile en met rotsen doorspekte berghelling zou in de meeste gevallen het einde van het verhaaltje betekend hebben. Maar niet voor deze geluksvogel: de bloedstollende glijpartij heeft hem slechts enkele schrammen en kneuzingen opgeleverd. En zoals tegenwoordig steeds vaker voorkomt, filmde deze bergsporter zijn activiteiten door middel van een helmcamera, waarvan hij de opgenomen beelden op internet gepubliceerd heeft... kijk, huiver en leer!
     Meer informatie (interview): The British Mountaineering Council.
Er is goed nieuws aangaande via ferrata-sets van de merken Climbing Technology en Rock Empire.
     Beide fabrikanten achten hun klettersteigsets met wrijvingsrem veilig volgens de geldende normen en standaarden (CE en/of UIAA), zolang de bijgesloten instructies m.b.t. het gebruik en de maximale levensduur worden opgevolgd.
     Meer informatie: Climbing Technology en Rock Empire. Zie ook het geactualiseerde recall-overzicht.
Tenenkrommende ondoordachtheid en lichtzinnigheid zou een groep Duitse tieners bijna fataal zijn geworden.
     De twee meisjes en vier jongens in de leeftijd van 12-15 jaar maakten deel uit van een Duits reisgezelschap dat op vakantie was in het Oostenrijkse Pitztal. Afgelopen zondagmiddag besloten zij spontaan een bergwandeling te maken: zonder begeleiding en slechts uitgerust met ‘casual’ winterkledij en straatschoenen, trokken ze de Pitztaler bergen in. Nadat één van de meisjes op een besneeuwd en verijsd bospad verdwaald was geraakt, deed zij telefonisch een noodoproep. Ze kon, doorweekt maar ongedeerd, door bergredders gelukkig relatief snel gevonden worden. Van de andere deelnemers ontbrak echter ieder spoor of teken van leven, daarom werd de reddingsactie voortgezet. Pas een uur later werd nog een jongen gevonden – ook alleen; hij was omgekeerd toen hij vond dat het terrein te steil en te gevaarlijk werd. Na een verdere zoektocht kon ook de rest uiteindelijk ontdekt worden op een hoogte van 1750 m. Ze waren min of meer vastgelopen in zeer steil verijsd terrein en omdat een redding te voet te moeilijk bleek, moesten alle kinderen middels touwberging met de helikopter uit hun netelige situatie bevrijd worden. Allen bleven ongedeerd.
     Bronnen: Tiroler Tageszeitung en ORF.
De afgelopen dagen hebben meerdere fabrikanten van klimuitrusting nieuwe statements gepubliceerd met betrekking tot de recentelijk ontdekte gebreken bij klettersteigsets met een wrijvingsrem.
     Nieuw zijn verklaringen van de volgende fabrikanten: Black Diamond, CAMP, KONG, LACD, Lucky, Petzl en Skylotec. Van al deze merken kun je, volgens de huidige inzichten en staat van kennis, klettersteigsets met wrijvingsrem zonder bedenkingen blijven gebruiken, mits de aanbevolen maximale gebruiksduur niet wordt overschreden. Ook Simond geeft aan dat zijn producten aan alle veiligheidsnormen voldoen, maar deze fabrikant hanteert wel een relatief korte aanbevolen gebruiksduur (3 jaren) voor zijn oude modellen via ferrata-sets: in de praktijk betekent dit dat de meeste klettersteigsets met touwrem van Simond niet meer gebruikt mogen worden! Klik op de hyperlinks in de tekst voor meer informatie.
     Wat verder reeds bekend was, is dat sets met wrijvingsrem van Ocún en van Singing Rock ook gewoon in gebruik mogen blijven. Merk op, dat voor sommige van bovengenoemde "veilig bevonden" merken mogelijk wel andere terugroepacties kunnen gelden, bijvoorbeeld voor klettersteigsets met elastische banden. En ook producent Petzl heeft al langere tijd geleden bepaalde modellen klettersteigsets en shock absorbers teruggeroepen.
     N.B.: alle sinds 2012 teruggeroepen klettersteigsets zijn verzameld in dit handige recall-overzicht.
Gisteren heeft een 51-jarige Duitse ski-alpiniste op de Seelakopf in de Lechtaler Alpen een val van 300 m én een hierdoor ontstane lawine overleefd.
     Tijdens de klim over de besneeuwde graat naar de top, brak de alpiniste door een sneeuwoverhang (zgn. "Wechte" of "cornice"). Als gevolg van haar buiteling over de steile en sneeuwbedekte berghelling ontstond een kleine lawine die haar ook nog een eind meesleurde, maar ze raakte niet bedolven onder de sneeuw. Al met al heeft ze dit alles slechts met lichte verwondingen overleefd. Velen zullen minder geluk hebben bij zo'n ongeval.
     Bron: ORF.
Er zijn nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot de recente recallserie voor klettersteigsets met een wrijvingsrem.

• AustriAlpin raadt het gebruik van hun oude modellen met touwrem definitief af. De productie van sets met dit systeem werd al gestaakt in 2007. De fabrikant biedt een coulanceregeling voor gebruikers van deze producten aan: wie onder voorlegging van een aankoopbewijs kan aantonen dat zijn set met touwrem nog binnen de garantietermijn van twee jaren valt, die ontvangt kosteloos een nieuw exemplaar ter vervanging. Overige gebruikers van deze typen klettersteigsets ontvangen een korting van € 35,- op de aankoopprijs van een nieuwe klettersteigset.
• Ocún meldt op basis van nader onderzoek dat zijn producten zonder bedenkingen gebruikt kunnen worden, mits de aanbevelingen voor de maximale gebruiksduur in acht worden genomen (vermeld op dezelfde pagina).
• Singing Rock meldt eveneens dat op basis van verschillende producttests en steekproeven tot dusver géén aanwijzingen zijn gevonden dat hun klettersteigsets met wrijvingsrem normafwijkingen vertonen. Voorlopig ziet men geen verhoogd risico voor gebruikers van deze producten. Onderzoeken en tests worden voortgezet en meer gegevens worden nog verzameld.

Klik op de hyperlinks in de tekst voor meer informatie. Bekijk ook dit handige overzicht met alle sinds 2012 teruggeroepen klettersteigsets.
Vandaag is bekendgemaakt dat er nieuwe gebreken bij klettersteigsets zijn geconstateerd, maar nu bij andere modellen dan tijdens de grootschalige recallserie van afgelopen zomer.
     Waren eerst alleen via ferrata-sets met elastische karabiner-bevestigingsbanden betroffen, zo gaat het nu om sets met een klassieke wrijvingsrem of touwrem: een metalen plaat, ring of andere structuur met openingen, waar het bevestigingstouw doorheen loopt dat bij een eventuele val door wrijving wordt afgeremd. Er is namelijk onlangs vastgesteld dat door ouderdom, langdurig gebruik en/of verkeerde bewaringscondities de flexibiliteit en de stevigheid van dit touw afnemen. Hierdoor nemen zowel de remkracht alsmede het risico op doorscheuren toe.

• Voor de volgende merken geldt actueel een terugroepactie van klettersteigsets met een wrijvingsrem:
       Edelrid, Mammut en Salewa + AustriAlpin (UPDATE 02-03-2013) + Stubai (UPDATE 12-04-2013).
• Voor de volgende merken wordt geadviseerd om sets met een wrijvingsrem tot nader bericht niet te gebruiken: AustriAlpin (UPDATE 02-03-2013), Climbing Technology (UPDATE 24-03-2013) en Stubai (UPDATE 12-04-2013).

Meer informatie met betrekking tot de exacte identificatie en retournering van de teruggeroepen producten, is te vinden op de websites van de fabrikanten, bereikbaar via de hyperlinks in de bovenstaande tekst. Sets die in het kader van een eerdere terugroepactie sinds augustus 2012 al zijn geïnspecteerd en eventueel vervangen, zijn nu niet opnieuw betroffen. Toch is het verstandig om (nogmaals) de eerdere terugroepacties door te lezen, om er zeker van te zijn dat je geen gebrekkige via ferrata-uitrusting bezit en gebruikt.
     Bij deze gelegenheid wijzen de fabrikanten en de Alpenverenigingen nadrukkelijk op de aanbevelingen m.b.t. de maximale gebruiksduur van klimuitrusting: deze dienen altijd te worden opgevolgd. Zo moet ook worden benadrukt, dat na een val – en dus het (gedeeltelijk) activeren van de shock absorber – een klettersteigset direct dient te worden afgedankt! De aanbevelingen verschillen per fabrikant en zijn te vinden in de gebruiksaanwijzing van het product of op hun website. Voor zover mogelijk heeft de Duitse Alpenvereniging deze ook in het overzicht op haar website opgenomen.
     Uiteraard word je via deze website op de hoogte gehouden van verdere ontwikkelingen. Bekijk ook dit handige overzicht met alle sinds 2012 teruggeroepen klettersteigsets.
     Meer informatie: Deutscher Alpenverein, Österreichischer Alpenverein en UIAA.
Na enkele dagen van sterke dooi, zal vandaag en morgen de poedervoorraad weer aangevuld worden.
     Vanmiddag zal een koufront al bewolking en neerslag brengen in het noordelijke deel van de Westalpen (Frankrijk, Zwitserland) en het uiterste westen van Oostenrijk (Vorarlberg, Tirol). De sneeuwvalgrens zal echter nog schommelen rond 1500 m hoogte. In de nacht op zaterdag zullen de temperaturen verder dalen en daardoor zal ook de sneeuwvalgrens tot in de dalen zakken, de sneeuwval breidt zich bovendien uit over de gehele noordelijke helft van de Alpen ("Nordstau"). Men verwacht hoeveelheden sneeuw van 50-100 cm (gemiddeld 60-70 cm). Vanaf zondag zal de neerslag sterk afnemen, maar het blijft nog enige tijd bewolkt en wisselvallig.
     Let op: houd de komende dagen rekening met een sterk verhoogd lawinerisico!
     Bronnen: ALPIN, Alpenverein-Wetterdienst en WePowder.
Gisteren hebben maar liefst drie zware rodelongevallen plaatsgevonden in het Oostenrijkse Zillertal.
     Twee jongeren uit Denemarken waren 's avonds op de Gerlosstein bij Hainzenberg om onbekende redenen van de baan afgeraakt en in het aangrenzende bos tegen een boom aan gereden, met zware verwondingen tot gevolg. Geen van beide droeg een helm. Zij zijn naar het ziekenhuis in Schwaz gebracht voor behandeling.
     Een half uur later werd een andere jongen, eveneens een Deen, bewusteloos op de rodelbaan liggend gevonden. De toedracht van zijn toestand is onduidelijk en wordt nog onderzocht. Hij is door een noodarts verzorgd en door de bergreddingsdienst afgevoerd.
     In het direct naastgelegen plaatsje Ramsau waren twee jonge Nederlandse vrouwen aan het rodelen toen hun rodel in een bocht omsloeg en één van beide met haar voet onder de rodel terechtkwam. Zij moest ook door de bergreddingsdienst worden geholpen en is voor verdere behandeling vervoerd naar het ziekenhuis in Schwaz.
     De natuurrodelbaan van de Gerlosstein bij Hainzenberg is door zijn lengte (ca. 7 km) en makkelijke bereikbaarheid (kabelbaan) een populaire trekpleister voor vele rodelaars uit het Zillertal en omstreken. Helaas ontbreekt het de toeristen nog wel eens aan ervaring, geschikte uitrusting (o.a. stevig schoeisel), of simpelweg nuchterheid. Rodelen is een sport die, zoals vele bergsporten, wint aan populariteit, maar ook gepaard gaat met risico's.
     Bron: ORF.
Oud-bisschop Reinhold Stecher, bekend van schilderingen en fotoboeken met natuur- en bergtaferelen, zijn inzet voor natuurbehoud en het ondersteunen van de Oostenrijkse Alpenvereniging, is afgelopen dinsdagavond na een hartinfarct overleden.
     De gewaardeerde man is 91 jaar oud geworden en heeft veel betekend voor mensen in moeilijke omstandigheden. Met geld dat hij inzamelde door zijn schilderijen te veilen, heeft hij o.a. waterleidingen en -putten aangelegd in door droogte en armoede geplaagde landen. Ook zijn liefde voor de natuur en het propageren van bergsport heeft hem tot een icoon gemaakt in Oostenrijk. Ter nagedachtenis aan dhr. Stecher presenteer ik graag enkele aan bergsport gerelateerde citaten van hem die tot nadenken stemmen:

• “ Die Berge halten edle Räusche bereit. Der Aufstieg in der Mondnacht durch den Eisbruch hinein in den ersten Morgenschimmer über die Gletscherfelder, das ist ein Rausch und so ist es auch mit einer luftigen Kletterei in der Morgensonne und auch die fröhliche Gipfelrunde ist ein Rausch, so wie die Abfahrt durch den Firn. Und wenn man am Abend vor der Hütte sitzt und droben die Gipfel verglühen, auf denen man gewesen ist und rundherum das Konzert der Gletscherbäche aus dem Dunkel zu hören ist, dann ist das auch ein Rausch, ein leiser Rausch.”

• “ Wer in die Großartigkeit der Bergwelt hineintaucht, der braucht weder Droge noch "Komasaufen", um der Langeweile zu entgehen und wer in der alpinen Leistung ein gesundes Selbstgefühl erworben hat, der braucht weder die rücksichtslose Raserei, noch den Machtrausch der Gewalt zur Ehrenrettung seines Egos.”

• “ Wenn ich eine Bitte gegen einen gewissen Zeitdrang anmerken darf: Vielleicht sollte man immer dafür sorgen, dass man die Berge nicht nur als Hochleistungsstrecke oder überdimensionales Turngerät betrachtet.”

Bronnen: ORF en Österreichischer Alpenverein.
Het jaar 2012 eindigde helaas met een teleurstellend en verontrustend incident in Tirol.
     Door een lawine op de Zischgeles in het Sellrain in Tirol, werden op 29 december vier ski-alpinisten meegesleurd. Twee van hen konden zichzelf ongedeerd bevrijden, een derde persoon was gewond maar kon ook snel uitgegraven worden nadat drie andere aanwezigen te hulp waren gesneld. De vierde persoon bleef echter nog enige tijd onder de sneeuwmassa's begraven. Toen de naarstig zoekenden een andere tourskiër zagen passeren, vroegen ze hem dringend om hulp, maar hij weigerde dit en vervolgde zijn tocht...
     De laatste vermiste bleek uiteindelijk een Oostenrijker te zijn die pas na een half uur uit de sneeuwmassa's kon worden bevrijd en moest worden gereanimeerd. Maar het mocht niet meer baten: een dag later is hij in de Innsbrucker kliniek overleden.
     Het is onbegrijpelijk en hoogst verontrustend dat een (ski-)alpinist, die dezelfde risico's loopt als gelijkgezinden, in een dergelijke noodsituatie hulp weigert en onaangedaan zijn eigen tocht voortzet. Laten we hopen dat dit niet verwordt tot een trend of algemene instelling, want dan is het einde zoek en zal het overlijdenspercentage van betrokkenen bij lawineongevallen enorm oplopen: zonder hulp van anderen is men in de meeste gevallen namelijk verloren. De weigerachtige toerskiër wordt nu gezocht door de politie.
     Overigens voerden alle betrokkenen deze dag een grenswaardige activiteit uit, aangezien de lawinerisicofactor 3 bedroeg en de betreffende helling steiler was dan 30°. Eigenlijk had, volgens de geldende theoriën en richtlijnen, niemand deze helling mogen betreden, aldus Gerhard Baumann van de Bergrettung Gries im Sellrain.
     UPDATE 05-01-2013: De gezochte persoon schijnt zich zelf te hebben gemeld bij een politiebureau. Het enige dat daarover officieel is bekendgemaakt, is dat hij aangeeft wél te hebben geholpen door hogerop de berghelling in de sneeuw te zoeken. Hier zijn echter geen getuigen van, bovendien lijkt het weinig zinvol om op zo'n plek te zoeken aangezien een lawine juist alles op zijn pad naar beneden sleurt...
     Bronnen: ORF (1) en ORF (2).

Oudere nieuwsberichten zijn te vinden in het nieuwsarchief 2012.