Nieuwsarchief 2016 RSS

Alpiene ongevallenstatistiek zomer 2017 7 oktober 2017
Vorige week heeft het Oostenrijkse Instituut voor Alpiene Veiligheid zijn jaarlijkse ongevallenstatistiek gepubliceerd.
     Waarschijnlijk mede dankzij het niet bijzonder stabiele weer in de zomermaanden, gevolgd door de koudste en natste september sinds 2001, was het aantal bergsportongevallen in Oostenrijk dit jaar lager dan gemiddeld. In totaal zijn er 1832 mensen verongelukt; 11% minder dan vorig jaar (2059 ongevallen). Het aantal dodelijke ongevallen is ook afgenomen: van 136 vorig jaar naar 126 (-7%) dit jaar. De meeste van deze dodelijke ongevallen vonden plaats in de deelstaten Tirol (41) en Salzburg (26).
     Bijna alle vormen van bergsport vertoonden een afname in het aantal ongevallen, alleen het alpinisme vertoonde een opvallend grote toename van maar liefst 46% (van 37 vorig jaar naar 54 dit jaar). De lijst met oorzaken voor dodelijke ongevallen wordt dit jaar aangevoerd door interne lichamelijke problemen zoals hartfalen (42%), gevolgd door vallen als gevolg van struikelen of uitglijden (26%). Voor niet-dodelijke ongevallen is vallen als gevolg van struikelen of uitglijden veruit de belangrijkste oorzaak (80%).
     Bron: Kuratorium für alpine Sicherheit.
Lawinegevaar na sneeuwval; Nederlander eerste lawineslachtoffer 23 september 2017
De maand september heeft tot nu toe in de Alpen vooral kou en neerslag gebracht, wat zelfs heeft geleid tot het eerste lawineslachtoffer van het aanstaande winterseizoen: een 24-jarige Nederlander.
     In de voorbije drie weken heersten veelal slechte weersomstandigheden in de Alpen; met name aan de noordzijde. Afgelopen week is reeds voor de derde maal deze maand sneeuw gevallen tot onder 2000 m hoogte. Dit in een periode waarin juist veel toeristen een (wandel)vakantie in de Alpen plannen om van aangenaam nazomerweer te genieten. Door deze gedachte zijn de meeste toeristen onvoldoende voorbereid op winterse omstandigheden, laat staan dat zij kennis hebben van lawinekunde.
     Dit werd helaas ook een Nederlandse familie noodlottig, die op donderdag 21 september een wandeling in de Berchtesgadener Alpen maakte. Bij het traverseren van een berghelling op ca. 1650 m hoogte rond 16.15 uur, ontstond er een natte-sneeuwlawine die het achterste lid van de familie van vier personen, een 24-jarige Nederlandse man, 60-80 meter meegesleurde over rotsachtig steil terrein.
     De familieleden daalden met met gevaar voor eigen leven direct af naar de verongelukte, maar konden niets meer betekenen: de man was ter plekke overleden aan zijn verwondingen. Ze hebben geschokt nog ca. anderhalf uur moeten afdalen voordat ze rond 18.00 uur een telefonische noodoproep konden doen, waarna de Bergwacht Bayern het slachtoffer kon bergen en de drie overlevenden kon verzorgen.
     De Bergrettung Salzburg en de Bergwacht Bayern waarschuwen nadrukkelijk voor de actuele winterse omstandigheden (lokaal tot 50 cm sneeuwhoogte) in de bergen en raden bergtochten boven de sneeuwgrens dringend af in verband met lawinegevaar en gladheid.
     Bronnen: Chiemgau 24, BG Land 24 (1) en BG Land 24 (2).
Bergbeklimmer overleeft val van 800 m langs bijna loodrechte rotswand 11 mei 2016
Een waarachtig miraculeus geval van geluk bij een ongeluk werd eergisteren in het Oostenrijkse nieuws bekendgemaakt.
     Op de Rauriser Sonnblick (3105 m) in de Hohe Tauern in Oostenrijk ondernam afgelopen maandag een ervaren 38-jarige Oostenrijkse alpinist een beklimming van de Linke Nordwandrinne: een ijsklimroute door de bijna loodrechte en nog volledig met sneeuw bedekte noordwand van deze berg. Op een hoogte van 3050 meter, dus bijna op de top, is de man door nog onduidelijke oorzaak gestruikeld en daardoor ongeremd over de gehele lengte van zijn klimroute naar beneden gevallen. Uiteindelijk kwam hij op een hoogte van ca. 2250 m aan de voet van de noordwand tot stilstand... levend en aanspreekbaar! Zwaargewond, dat wel, maar het mag een wonder heten dat hij zijn val heeft overleefd.
     De reddingsdiensten hebben het voorval geanalyseerd en vermoeden dat het slachtoffer zijn overleven te danken had aan de zachte verse sneeuw die zich in en onderaan de geul bevond, deels als natte lawineresten, waardoor zijn val werd geremd. Als de route hard bevroren zou zijn geweest en er ook onderaan de geul geen zachte sneeuw zou hebben gelegen, zou de bergbeklimmer met zekerheid niet overleefd hebben.
     Bron: ORF.
RECALL: Black Diamond (2) 17 april 2016
Black Diamond heeft afgelopen week een vrijwillige terugroepactie gestart met betrekking tot Camalot klemveerapparaten, via ferrata-sets en stijgklemmen.
     In het kader van verscherpte controles naar aanleiding van een recente recall m.b.t. verschillende karabiners, klimsetjes en bandlussen, heeft het bedrijf in nog enkele andere gevallen afwerkingsfouten tijdens de productie vastgesteld. Het gaat naar eigen zeggen om een uiterst gering aantal en er zijn ook geen ongevallen bekend. Toch roept de fabrikant op tot inspectie van de betreffende producten en, indien nodig, tot retournering. Het gaat om de volgende producten en serienummers, waarbij de precieze aanwijzingen voor inspectie gevonden kunnen worden via de respectievelijke links naar meer informatie: Het wordt dringend aangeraden om aan de oproep gehoor te geven door je uitrusting grondig te controleren volgens de aanwijzingen: het gaat hier immers om veiligheidsuitrusting waar je leven van afhangt!
     Bronnen: ALPIN en Black Diamond Equipment.
Gletsjerbericht 2014/2015 10 april 2015
Gedurende het warmste jaar op aarde sinds het begin van meteorologische waarnemingen, zijn de gletsjers in Oostenrijk – weinig verrassend – extreem sterk afgesmolten, zo blijkt uit het 125ste jaarlijkse gletsjerbericht van de Oostenrijkse Alpenvereniging.
     De zomer van 2015 was in de Alpen met 2,3°C boven het langjarige gemiddelde nóg warmer dan de vorige recordzomer (2003: +1,9°C). Maar misschien nog belangrijker: behalve de bovengemiddeld hoge temperaturen, viel er vooral in de voorafgaande winter en ook in de zomer veel te weinig neerslag, wat in de vorm van sneeuw de gletsjers voedt én tegen straling beschermt. Zodoende zijn met een gemiddelde terugtrekking van 22,6 meter alle gletsjers samen in het voorbije jaar meer dan tweemaal zo ver afgesmolten als in het jaar ervoor (2014: -10,3 m), en ook beduidend meer dan het gemiddelde over het afgelopen decennium (ca. -15 m/jaar).
     Van de 92 geanalyseerde gletsjers hebben er zich 88 teruggetrokken, waarvan 3 zelfs méér dan 100 meter, de overige 4 bleven stationair. De grootste afnames vonden plaats op de Hornkees (-136 m) in de Zillertaler Alpen, en op de Gepatschferner (-121,5 m) en Taschachferner (-101 m) in de Ötztaler Alpen.
     Het onophoudelijke afsmelten van gletsjers en permafrost in de afgelopen decennia heeft al aantoonbaar geleid tot een hogere frequentie van aardverschuivingen en rotslawines, meer schade aan infrastructuur en daardoor in het algemeen verhoogde risico's voor bergsporters (zie ook dit nieuwsbericht d.d. 16-08-2015). Evenzo is het begaan van gletsjers, laat staan hoge ijswanden, in de Alpen de laatste jaren veel moeilijker en gevaarlijker geworden doordat overal het ijs dunner is geworden of zelfs geheel is verdwenen, de stabiliteit van sneeuwbruggen sterk is afgenomen en het aantal gletsjerspleten tegelijkertijd is toegenomen (zie ook desbetreffend artikel op ALPIN).
     Bronnen: ORF en Österreichischer Alpenverein.
RECALL: Black Diamond 10 februari 2016
Black Diamond heeft een dringende oproep gepubliceerd tot inspectie en eventuele vervanging van verschillende modellen karabiners en klimsetjes, alsmede van nylon bandlussen.
     In het eerste geval gaat het om een fabricagefout in het scharnier van de sluiting ("gate") van karabiners en klimsetjes ("quickdraws"), waardoor mogelijk de sluiting zou kunnen losraken en derhalve de gehele karabiner zijn functie verliest. Het betreft in totaal 14 modellen karabiners van Black Diamond, te weten: D, Freewire, Hoodwire, Hotwire, Mini Pear Biner, Neutrino, Nitron, Oval, Ovalwire, Oz, Positron, Posiwire, Rocklock en Vaporlock, waarvan sommige in verschillende uitvoeringen bestaan, zoals solid gate, wiregate en screwgate. Indien het productnummer op de rug van de karabiner tussen 4350 en 6018 ligt, en geen "A" bevat, of het nummer is niet leesbaar, volg dan de inspectieprocedure te vinden via onderstaande links (1).
     Dit is overigens al de derde terugroepactie voor karabiners binnen een half jaar (zie ook: DMM Recall d.d. 20-09-2015 en Skylotec Recall d.d. 15-08-2015). Echter betreft het daarbij problemen van verschillende aard en dus zijn de recalls niet aan elkaar gerelateerd.
     In het tweede geval gaat het om een zeer ernstige fout bij nylon bandlussen ("runners" of "slings"). Er is namelijk geconstateerd dat er zulke bandlussen zijn geproduceerd en verkocht die slechts worden bijeengehouden met een stuk tape! Door slechts een kleine belasting kan de bandlus al gemakkelijk uit elkaar getrokken worden! Controleer dus eventuele bandlussen op de aanwezigheid van een stuk lichtgekleurde tape, volgens de instructies te vinden via onderstaande links (2).
     Bronnen: Black Diamond (1), Black Diamond (2), NKBV (1) en NKBV (2).
Aanzienlijk lawinegevaar n.a.v. recente sneeuwval 17 januari 2016
Het zal de meeste bergsporters nauwelijks zijn ontgaan dat vorige week eindelijk de langverwachte (eerste) sneeuwval in de Alpen is ingetreden.
     In sommige gebieden mag dan wel een prachtig pak sneeuw van meer dan een meter dik gevallen zijn, maar let op: vanwege het gebrek aan een basislaag, of op grotere hoogte de aanwezigheid van een zeer dunne basislaag die buitengewoon storingsgevoelig is, zijn de sneeuwcondities helaas nog verre van optimaal – zelfs ronduit gevaarlijk! Bovendien is de recente sneeuwval gepaard gegaan met veel wind, wat veelal heeft geleid tot vorming van de gevreesde "Triebschnee". Daarom berichten vrijwel alle lawinewaarschuwingsdiensten in verschillende Alpenlanden over kritische sneeuwcondities en zeer hoog lawinegevaar (grotendeels risicofactor 3-4 van 5).
     Dus bezint eer gij begint, of met andere woorden: informeer je heel goed over de lokale condities en risico's!
     Bronnen: WePowder (1), WePowder (2), ORF (1), ORF (2) en EAWS.

Oudere nieuwsberichten zijn te vinden in het nieuwsarchief 2015.